1 วา
โปรแกรมแปลงหน่วยที่ดินไร่ เป็นตารางเมตร
คนไทยสมัยก่อน ใช้ร่างกาย ในการบอกระยะ เช่น คืบ ก็กางมือดังภาพ มันจะเทียบพอดีกับ ศอก คือ 2 คืบ
ดังนั้น คนรุ่นเก่าจึงมีมาตราวัดระยะดังนี้
12 นิ้ว เป็น 1 คืบ
2 คืบ เป็น 1 ศอก
4 ศอก เป็น 1 วา
20 วา เป็น 1 เส้น
400 เส้น เป็น 1 โยชน์
.. เมื่อสังเกตุให้ดี ก็จะเห็นว่า
เอาข้อนิ้วเรียงติดกัน 12 ข้อ จะเท่ากับการกางนิ้ว(ตามภาพ) จากหัวแม่มือ ถึงนิ้วกลาง พอดี 1 คืบ
.. กางคืบไป 2 คืบ จะพอดี 1 ศอก
..เอาแขน 2 ข้าง กางออก แล้ววัดจากปลายนิ้วกลางมือขวา ถึง ปลายนิ้วกลางมือซ้าย จะเป็น 1 วา เท่ากับความยาวของศอกต่อกันได้ 4 ศอก
..กางแขนไป 20 ช่วง จะกำหนดให้เป็น 1 เส้น การกำหนดเช่นนี้จะพอดีลงตัวกับการวัดพื้นที่ อันจะกล่าวถึงอีกต่อไปข้างหน้า
..เอาเส้นเชือกที่วัดไว้ 20 วา ไปกำหนดระยะทางเดิน 400 เส้น เป็น 1 โยชน์
...ดังที่กล่าวแล้วว่า การใช้หน่วยนับในปัจจุบันอิงหลักสากล จึงต้องนำมาเปรียบเทียบให้ได้ค่ามาตรฐาน เพราะ ตลับเมตรที่เราหาซื้อตามท้องตลาด ไม่มีแบบหน่วยเป็น คืบ เป็น ศอก ใช้กัน การตกลงนี้จึงกำหนดให้
1 วา เท่ากับ 2 เมตร
เมื่อเอาความยาวศอก มาหาร จะได้
1 ศอก เท่ากับ 50 เซ็นติเมตร
1 คืบ เท่ากับ 25 เซ็นติเมตร
1 นิ้ว เท่ากับ 2.083 เซ็นติเมตร
1 เส้น เท่ากับ 40 เมตร
1 โยชน์ เท่ากับ 16 กิโลเมตร
....
ส่วนของพื้นที่ ในระบบการวัดของไทย เมื่อเทียบกับระบบสากล
ก็ธรรมดาของหน่วยพื้นที่ คือ ตาราง...
เพราะ การนำเอาด้านกว้าง และด้านยาว เป็น 2 มิติ มาคูณกันเป็นตาราง
..การวัดพื้นที่ดินของไทยในสมัยก่อน ที่ตกทอดมาจนถึงปัจจุบัน คือ ตารางวา, งาน และ ไร่ เพราะจะได้คำนวณให้เป็นตัวเลขได้อย่างเป็นรูปธรรม ใช้ในการเก็บภาษีที่ดินบ้าง ใช้ในการแบ่งพื้นที่ทำกินบ้าง เช่นมีลูก 10 คน มี นา 500 ไร่ ก็สามารถแบ่งได้อย่างลงตัว คนละ 50 ไร่ ที่ดินที่ถูกแบ่งก็ต้องเป็นมาตรฐานของหลวง ที่ใช้กำหนดให้เป็นแบบเดียวกัน จึงกำหนดเอาระยะในร่างกายคนที่ปกติ กลางๆคือ
กางแขนออกสุดปลายแขนทั้งสอง เป็นความยาว 1 วา ถ้าทำเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส จะได้พื้นที่ 1 ตารางวา
ถ้าขึงเชือกแล้ววัดไป 10 ช่วงตัว คือ 10 วา แล้วทำเครื่องหมายไว้ เอามาขึงทำเป็นพื้นที่ สี่เหลี่ยมจตุรัส จะได้ 10 วา x 10 วา = 100 ตารางวา เท่ากับ 1 งาน
..และ ขึงเชือกกำหนด 20 ช่วงตัว คือ 20 วา เป็น 1 เส้น แล้วเอา 1 เส้น ทำเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส จะได้ 20 วา x 20 วา เท่ากับ 400 ตารางวา เป็นพื้นที่ 1 ไร่ มี 4 งาน พอดี
ารกำหนดในสมัยก่อน จนถึงสมัยนี้ ก็ใช้กันเช่นนี้ในการกำหนดซื้อขาย เก็บภาษี รับมรดก หรือจ้างทำนา เช่านา เก็บผลผลิตฯลฯ
... เมื่อเอาวิธีกำหนดในสมัยก่อน มาเทียบในมาตราสากล จึงได้ค่าดังนี้
1 ตร.วา เท่ากับ 4 ตร.ม.
1 งาน " 400 ตร.ม.
1 ไร่ " 1600 ตร.ม.
เพิ่มเติม : http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=6&chap=8&page=t6-8-suggestion.html
และ http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=6&chap=9&page=t6-9-infodetail01.html
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น