เครื่องชั่งสมัยเก่า
เครื่องตวงข้าวสารสมัยโบราณ
เครื่องตวงน้ำมัน
**ขอบคุณรูปภาพจากในอินเทอร์เน็ตทุกภาพ
-การแปลงน้ำหนักทองคำ- ทองคำความบริสุทธิ์ 96.5%
(มาตรฐานในประเทศไทย)
ทองรูปพรรณ น้ำหนัก 1 บาท (Baht) = 15.16 กรัม (Grams)
ทองคำแท่ง น้ำหนัก 1 บาท (Baht) = 15.244 กรัม (Grams)
ทองคำ 1 กิโลกรัม (Kilogram) = 65.6 บาท
- ทองคำความบริสุทธิ์ 99.99%
ทองคำ 1 กิโลกรัม (Kilogram) = 32.148 ทรอยออนซ์ (Troy Ounces)
ทองคำ 1 ทรอยออนซ์ (Troy Ounce) = 31.1034768 กรัม (Grams)
ทองคำ 1 กิโลกรัม (Kilogram) = 65.6 บาท
====
เปอร์เซ็นต์ทองคำแท่งมาตรฐาน
99.99% ซื้อขายเป็นมาตรฐานสากลทั่วโลก
99.9% ซื้อขายในประเทศอินเดีย
99.5% ซื้อขายในประเทศแถบตะวันออกกลาง
99.0% ซื้อขายเฉพาะในประเทศฮ่องกง
96.5% ซื้อขายเฉพาะในประเทศไทย
====
มาตราชั่งเพชรพลอย
1 กะรัต = 20 เซนติกรัม หรือ 200 มิลลิกรัม
====
มาตราน้ำหนักไทยเทียบเมตริก
1 สลึง = 3.75 กรัม
1 บาท = 15 กรัม
1 ชั่ง = 1.2 กิโลกรัม
1 หาบ = 60 กิโลกรัม
====
มาตรชั่งน้ำหนักไทย
(100 สตางค์ เป็น 1 บาท)
3 ไพ เป็น 1 เฟื่อง
2 เฟื่อง เป็น 1 สลึง
4 สลึง เป็น 1 บาท
4 บาท เป็น 1 ตำลึง
20 ตำลึง เป็น 1 ชั่ง
50 ชั่ง เป็น 1 หาบ
====
มาตราตวงความจุไทย
20 ทะนาน เป็น 1 ถัง
25 ทะนาน เป็น 1 สัด
50 ถัง เป็น 1 บั้น
2 บั้น (100 ถัง) เป็น 1 เกวียน
====
มาตราตวงไทยเทียบเมตริก
1 ทะนานหลวง = 1 ลิตร
1 ถังหลวง = 20 ลิตร
1 สัดหลวง = 25 ลิตร
1 บั้นหลวง = 1000 ลิตร
1 เกวียนหลวง = 2000 ลิตร
====
เทียบมาตราตวงความจุเมตริก-ไทย
1 ลิตร = 1 ทะนาน
20 ลิตร = 1 ถัง
25 ลิตร = 1 สัด
1 กิโลลิตร = 1 บั้น
2 กิโลลิตร = 1 เกวียน
2,000 ลิตร = 1 เกวียน
----------
มาตรา ชั่ง ตวง วัด
มาตราชั่งระบบเมตริก
10 มิลลิกรัม = 1 เซนติกรัม
10 เซนติกรัม = 1 เดซิกรัม
10 เดซิกรัม = 1 กรัม
10 กรัม = 1 เดคากรัม
10 เดคากรัม = 1 เฮกโตกรัม(ขีด-ตราชั่ง)
10 เฮกโตกรัม = 1 กิโลกรัม
.....
<->1,000 กรัม = 1 กิโลกรัม
<-> 100 เซนติกรัม = 1 กรัม
<->====
มาตราชั่งตวง
<-> 3 ช้อนชา (ช้อนชา) = 1 ช้อนโต๊ะ
<-> 2 ช้อนโต๊ะ = 1/8 ถ้วยตวง
<-> 4 ช้อนโต๊ะ = 1/4 ถ้วยตวง
<-> 8 ช้อนโต๊ะ = 1/2 ถ้วย
<-> 12 ช้อนโต๊ะ = 3/4 ถ้วยตวง
<-> 16 ช้อนโต๊ะ = 1 ถ้วยตวง
<-> 8 ออนซ์ = 1 ถ้วย
<-> 1 ปอนด์ = 454 กรัม หรือ 16 ออนซ์
<-> 2.2 ปอนด์ = 1 กิโลกรัม
<-> 1 ไพน์ = 2 ถ้วย
<-> 1 ควอท = 4 ถ้วย
<-> 1 แกลลอน = 4 ควอท
<-> 1 ออนซ์ (ของเหลว) = 2 ช้อนโต๊ะ
<-> 1 ถ้วย = 8 ออนซ์
<-> 1 ออนซ์ (ของแห้ง) = 283 กรัม
<->====
มาตราชั่ง
16 ออนซ์ = 1 ปอนด์
14 ปอนด์ = 1 สโตน
112 ปอนด์ = 1 ฮันเดรตเวท
20 ฮันเดรตเวท = 1 ตัน
1 ตัน = 1000 กิโลกรัม
<->
====
<->
<->มาตราชั่ง ตวงมีหลายมาตรา เช่น มาตราเมตริก (Metricsystems) และ มาตราอังกฤษ (English systems) สำหรับประเทศไทย นิยมใช้มาตราชั่งตวงในระบบเมตริก ดังนั้นสูตรต่างๆ ที่ใช้เป็นหน่วยของมาตราเมตริกเป็นหลัก
อย่างไรก็ตามผู้ผลิตควรจะเรียนรู้วิธีการเปรียบเทียบมาตราชั่ง ตวงต่างระบบกัน ทั้งนี้เนื่องจากผู้ผลิตอาจมีสูตรพื้นฐานในมาตราหน่วยอื่นๆ ซึ่งต้องการเปลี่ยนให้อยู่ในหน่วยที่จะสามารถชั่งตวงได้อย่างสะดวก
====มาตราการตวง
มาตราชั่ง มาตราเมตริก
1 กิโลกรัม (kilogram, kg) = 1000 กรัม (gram, g)
1 กรัม = 1000 มิลลิกรัม (milligram, mg)
1 กิโลกรัม = 10 ขีด (หรือ 10 ขีด เท่ากับ 1 กิโลกรัม)
1 ขีด = 100 กรัม
====มาตราอังกฤษ (Avoirdupois)
1 ปอนด์ (pound lb) = 16 ออนซ์ (ounce.oz.)
1 ออนซ์ = 437.5 เกรน (grain. gr)
เปรียบเทียบมาตราเมตริก กับ อังกฤษ
1 กิโลกรัม = 2.2 ปอนด์
1 ปอนด์ = 454.0 กรัม
1 ออนซ์ = 28.4 กรัม
มาตราตวง มาตราเมตริก
1 ลิตร (liter , l) = 1000 มิลลิลิตร (milliliter , ml)
1 มิลลิลิตร = 1 ซีซี (c.c.)
====
การเปรียบเทียบมาตรา
1 แกลลอน (British Imperial) = 4.55 ลิตร
1 แกลลอน (US Liquid Measure) = 3.79 ลิตร
1 แกลลอน (US Liquid Measure) = 4 ควอท
1 ควอท = 2 ไพน์ (pint)
1 ไพน์ = 2 ถ้วย
1 ถ้วย (fluidounce, Fluid oz.) = 8 ออนซ์
1 ออนซ์ (Fluid oz.) = 2 ช้อนโต๊ะ (ช.ต.)
1 ออนซ์ (Fluid oz.) = 30 มิลลิลิตร
1 ช้อนโต๊ะ = 3 ช้อนชา (ช.ช.)
1 ช้อนโต๊ะ = 15 มิลลิลิตร
1 ช้อนชา = 5 มิลลิลิตร
ข้อควรระวัง
1. หน่วย ช้อนโต๊ะและช้อนชา ในที่นี้ไม่ใช่ช้อนโต๊ะที่ใช้รับประทานอาหาร หรือช้อนชาที่ใช้ชงกาแฟ ช้อนโต๊ะที่ใช้รับประทานอาหารนั้นจะมีปริมาตรบรรจุเพียง 8-15 มิลลิลิตร (ขึ้นอยู่กับขนาดของช้อน) และช้อนชาที่ชงกาแฟจะมีขนาดเพียง 3 มิลลิลิตร เท่านั้น ดังนั้นควรใช้ช้อนตวงมาตรฐานที่ใช้สำหรับการตวงโดยเฉพาะ โดยอาจใช้ช้อนตวงมาตรฐานที่ใช้ทำอาหารทดแทนกันได้
2. หน่วยของออนซ์ ซึ่งอาจเป็นได้ทั้งหน่วยของน้ำหนัก (เป็น oz.) และหน่วยของปริมาตร (เป็น Fluid oz.) ซึ่งมีค่าไม่เท่ากัน และไม่ควรใช้สลับกัน
3. หน่วยของแกลลอน ก็มีอยู่ 2 ชนิด คือ อังกฤษ และอเมริกาซึ่งก็มีปริมาตรที่ต่างกันอีกด้วย
อ้างอิงข้อมูลจาก http://www.archeep.com
<->====
มาตราตวงข้าวของไทยในสมัยโบราณมีหลายขนาด เช่น ทะนาน ถัง สัด เกวียน ทะนาน
หมายถึง ปริมาณข้าวที่ใช้ทะนานตักหรือตวง.
ทะนานเป็นกะโหลกมะพร้าวที่ตัดส่วนตันหรือส่วนที่ไม่มีรูออก
โบราณกำหนดว่า ๒๐ ทะนาน มีปริมาณเท่ากับ ๑ ถัง
และ ๒๕ ทะนานเท่ากับ ๑ สัด
ถัง หมายถึง ปริมาณข้าวที่ใช้ถังเป็นเครื่องตวง
ถังเป็นภาชนะทรงกระบอกที่ทำด้วยไม้หรือโลหะ
กำหนดจำนวน ๑๐๐ ถัง เป็น ๑ เกวียน
ปัจจุบันกำหนดให้ข้าว ๑ ถัง มีน้ำหนักเท่ากับ ๑๕ กิโลกรัม
สัด หมายถึง ปริมาณข้าวที่ใช้สัดเป็นเครื่องตวง
สัดเป็นภาชนะรูปทรงกระบอกทําด้วยไม้หรือสานด้วยไม้ไผ่
กำหนดปริมาณ ๑ สัด เท่ากับ ๒๕ ทะนาน
เกวียน หมายถึง ปริมาณข้าวที่บรรจุในเกวียน
เกวียน คือ ยานพาหนะมีล้อ ๒ ล้อ ใช้วัวหรือควายเทียม
กำหนดปริมาณข้าว ๑ เกวียน เท่ากับ ๑๐๐ ถังหรือ ๘๐ สัด
ที่มา : บทวิทยุรายการ "รู้ รัก ภาษาไทย" ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย เมื่อวันที่ ๓๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ เวลา ๗.๐๐-๗.๓๐ น.
Baht Exchange Rate